Eatnemefaage saemien (NAT02‑04)
Maahtoeulmieh jïh vuarjasjimmie

Ektiedimmieh

Tjïelkestimmie

Maahtoeulmie 4. daltesen mænngan

Lïerehtimmien ulmie lea learohke edtja maehtedh

  • onterdidh, gyhtjelassh gihtjedh jïh hypotesh darjodh jïh dejtie goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     juktie vaestiedassem gaavnedh
  • tabellh jïh figuvrh nuhtjedh

    Nuhtjedh sæjhta jiehtedh mijjieh nåhtoem mestie akt vaeltebe jallh dahkoem darjobe juktie aktem ulmiem jaksedh. Nuhtjedh lea mahte seamma goh nåhtadidh, åtnose vaeltedh, vuesiehtimmien gaavhtan akte vuekie jallh dïrrege.

     juktie daatah öörnedh, tjïelkestimmieh darjodh daatan tjïrrh jïh gaavnoeh åehpiedehtedh

    Åehpiedehtedh lea vuesiehtidh, tjïelkestidh jïh aktem faageles teemam jallh dorjesem buektedh. Maahta joekehtslaakan åehpiedehtedh, men ulmie åehpiedehtieminie lea teemam jallh dorjesem åehpies darjodh mubpide. Åehpiedehtedh maahta aaj årrodh illustreredh jïh demonstreradidh.

  • modellh viertiestidh

    Viertiestidh lea hedtieh jïh joekehtsh goerehtidh göökte jallh jienebi tsiehkiej gaskem.

     vïhtesjimmiejgujmie jïh soptestalledh man åvteste mijjieh modellh nuhtjebe eatnemefaagesne
  • teknologeles systeemh goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     mah leah tjåanghkan bïejesovveme ovmessie bielijste, jïh buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     guktie bielieh juhtieh jïh ektesne juhtieh
  • dorjesem hammoedidh jïh darjodh sjïere krïevenassen mietie
  • goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     jïh buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     guktie naan aamhth maehtieh jorkesidh gosse jeatjah aamhtigujmie pleentesuvvieh
  • stoeredahkh goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     mejtie gåarede vïhtesjidh goh drïekte jïh temperatuvre, jïh dejtie energijese ektiedidh
  • soptsestalledh mij energije lea, jïh ovmessie energijelïenghkh goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

  • eatnemedajvem goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     jïh monnehke åtnoem dajveste digkiedidh

    Digkiedidh lea tjoevkesem bïejedh akten aamhtesasse viehkine joekehts bielieh aamhtesijstie åvtese giesedh jïh dovne mietelen jïh vuestelen argumenteradidh. Digkiedimmie maahta konklusjovnem minngemosth utnedh. Digkiedidh maehtebe jïjtjeraarehke darjodh jïh mubpiejgujmie ektine. Gosse jienebh aamhtesen bïjre soptsestellieh dellie dïhte maahta seamma årrodh goh dïjveldidh.

  • goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     jïh viertiestidh

    Viertiestidh lea hedtieh jïh joekehtsh goerehtidh göökte jallh jienebi tsiehkiej gaskem.

     ovmessie kreeke- jïh sjædtoesåarhti sjïehtedimmieh byjresasse jïh jieledesijjide jïh digkiedidh

    Digkiedidh lea tjoevkesem bïejedh akten aamhtesasse viehkine joekehts bielieh aamhtesijstie åvtese giesedh jïh dovne mietelen jïh vuestelen argumenteradidh. Digkiedimmie maahta konklusjovnem minngemosth utnedh. Digkiedidh maehtebe jïjtjeraarehke darjodh jïh mubpiejgujmie ektine. Gosse jienebh aamhtesen bïjre soptsestellieh dellie dïhte maahta seamma årrodh goh dïjveldidh.

     man åvteste naan såarhth nåhkededtieh
  • voenges eatnemevierhtieh nuhtedh, jïh digkiedidh

    Digkiedidh lea tjoevkesem bïejedh akten aamhtesasse viehkine joekehts bielieh aamhtesijstie åvtese giesedh jïh dovne mietelen jïh vuestelen argumenteradidh. Digkiedimmie maahta konklusjovnem minngemosth utnedh. Digkiedidh maehtebe jïjtjeraarehke darjodh jïh mubpiejgujmie ektine. Gosse jienebh aamhtesen bïjre soptsestellieh dellie dïhte maahta seamma årrodh goh dïjveldidh.

     guktie maahta dejtie monnehkelaakan nuhtjedh
  • vuesiehtimmieh vedtedh hijven kreeketryjjesvoetese, jïh dååjrehtimmieh jïh saemien soptsesh nuhtjedh

    Nuhtjedh sæjhta jiehtedh mijjieh nåhtoem mestie akt vaeltebe jallh dahkoem darjobe juktie aktem ulmiem jaksedh. Nuhtjedh lea mahte seamma goh nåhtadidh, åtnose vaeltedh, vuesiehtimmien gaavhtan akte vuekie jallh dïrrege.

     juktie ussjedadtedh

    Ussjedadtedh lea goerehtidh jïh ussjedadtedh ovmessie bieliej bijjeli jïjtsh jallh mubpiej dahkojne, vuajnojne jïh åssjalommesinie. Maehtebe aaj ussjedadtedh akten aamhtesen bijjelen, praktihkeles darjomi bijjeli jallh jïjtse lïeremen bijjelen. Ussjedadteme lea jïjtse åssjaldahkh jïh vuajnoeh pryövedh juktie buerebe daajroem jïh goerkesem evtiedidh.

     guktie maahta kreeki daerpiesvoeth gorredidh
  • goerehtidh

    Goerehtidh lea dååjredh jïh eksperimenteradidh, jïh maahta tjetskehkevoetem jïh onterdimmiem gorredidh. Goerehtidh maahta årrodh daajedh, ohtsedh, vueptiestidh, vïhtesjidh jallh kraanskodh. Såemies aejkien sæjhta årrodh ovmessie bielieh aktede aamhtesijstie goerehtidh akten ræhpas jïh laejhtehks digkiedimmien tjirrh. Goerehtidh maahta aaj årrodh teestadidh jallh pryövedh jïh barkoevuekieh, dorjesh jallh dalhketjh evalueradidh.

     jïh buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     guktie tjaetsie jåhta jïh tjïelkestidh

    Tjïelkestidh lea faageleslaakan aamhtesem jïh dåeriesmoerem buerkiestidh, jallh maam akt mijjieh edtjebe goerehtidh jallh tjïrrehtidh.

     man åvteste tjaetsie lea vihkele jieliedasse eatnamisnie
  • saemien baakoetjïerth nuhtjedh

    Nuhtjedh sæjhta jiehtedh mijjieh nåhtoem mestie akt vaeltebe jallh dahkoem darjobe juktie aktem ulmiem jaksedh. Nuhtjedh lea mahte seamma goh nåhtadidh, åtnose vaeltedh, vuesiehtimmien gaavhtan akte vuekie jallh dïrrege.

     juktie jïjtse vïhtesjimmieh buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     lopmeste, jïengeste jïh daelhkeste
  • soptsestalledh mij fysiske jïh psykiske healsoe lea, jïh digkiedidh

    Digkiedidh lea tjoevkesem bïejedh akten aamhtesasse viehkine joekehts bielieh aamhtesijstie åvtese giesedh jïh dovne mietelen jïh vuestelen argumenteradidh. Digkiedimmie maahta konklusjovnem minngemosth utnedh. Digkiedidh maehtebe jïjtjeraarehke darjodh jïh mubpiejgujmie ektine. Gosse jienebh aamhtesen bïjre soptsestellieh dellie dïhte maahta seamma årrodh goh dïjveldidh.

     guktie jieledevuekieh jïh tråjje healsoem baajnehtieh
  • soptsestalledh hedtiej jïh joekehtsi bïjre tjoeli gaskem, tjoeleidentiteeten bïjre jïh almetjen reproduksjovnen bïjre
  • buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     guktie åedtjieh jïh daektieh juhtieh, jïh dam svïhtjemasse ektiedidh
  • funksjovnh kråahpen byjngetje vaarjelimmesne buerkiestidh

    Buerkiestidh lea guvviedidh jallh vaajestidh aktem dååjresem, heannadimmiem, barkoeprosessem jallh faageles teemam. Maam akt buerkiestidh aaj maahta årrodh sjyöhtehke faagedïejvesh nuhtjedh juktie daajroem teeman bïjre systematiseradidh.

     jïh soptsestalledh guktie daate skïemtjelassi vööste vaarjele

Jaabnan vuarjasjimmie

Jaabnan vuarjasjimmie edtja viehkiehtidh lïeremem eevtjedh jïh maahtoem faagesne evtiedidh. Learohkh maahtoem vuesiehtieh jïh evtiedieh eatnemefaagesne 3. jïh 4. daltesisnie gosse eatnemefaageles baakoetjïerth nuhtjieh vïhtesjimmieh jïh eatnemefaageles fenomeenh buerkiestidh jïh tjïelkestidh. Learohkh aaj maahtoem vuesiehtieh jïh evtiedieh gosse öörnieh, viertiestieh jïh jïjtsh eatnemefaageles gyhtjelassh jïh hypotesh darjoeh, jïh gosse dejtie stååkedimmien, praktihkeles barkoen jïh jeatjah vuekiej tjïrrh goerehtieh. Dah aaj maahtoem vuesiehtieh jïh evtiedieh gosse gaavnoej jïh vïhtesjimmiej bijjeli ussjededtieh

Lohkehtæjja edtja sjïehteladtedh guktie learohkh leah meatan jïh lïeremelastose skreejrehtidh viehkine sjïehteladtedh jeereldihkie, praktihkeles jïh kraanskoje barkoevuekide eatnamisnie jïh jeatjah lïereme-areenine. Lohkehtæjja jïh learohkh edtjieh learohki evtiedimmien bïjre eatnemefaagesne soptsestalledh. Learohkh edtjieh nuepiem åadtjodh goerehtidh jïh pryövedh. Dan maahtoen mietie maam learohkh vuesiehtieh, edtjieh nuepiem åadtjodh baakoeh bïejedh dïsse maam dååjroeh jïh haalvoeh, jïh maam buerebelaakan haalvoeh goh aarebi. Lohkehtæjja edtja dan guhkiebasse lïeremen bïjre bïhkedidh jïh lïerehtimmiem sjïehteladtedh guktie learohkh maehtieh bïhkedassem nuhtjedh sov maahtoem eatnemefaagesne evtiedidh.