Norsk for elever med samisk (NOR03‑04)
Maahtoeulmieh jïh vuarjasjimmie
Maahtoeulmieh Jåa2 barkoefaageles ööhpehtimmieprogrammen mænngan
Lïerehtimmien ulmie lea learohke edtja maehtedh
- lohkedh, analyseeredh jïh toelhkestidh urrebe nöörjen jïh saemien tjiehpieslidteratuvrem gærjagïelesne jïh orredaaroengïelesne jïh jarkoestimmesne jeatjah gïelijste
- ussjedadtedh guktie teeksth gaavnedimmieh joekehts kultuvri gaskem vuesiehtieh
- tjïelkestidh jïh ussjedadtedh åtnoen bijjelen retorihkeles appellehammojste jïh gïeleldh vierhkievierhtijste aamhtseprovsateekstine
- mubpiej argumentasjovnese goltelidh jïh digkiedimmiem åvtese eevtjedh viehkine åtnoste retorihkeles appellehammojste
- ovmessie gaaltijh laejhtehkslaakan nuhtjedh jïh gaaltijidie ussjedammeslaakan saarnodh
- tjïelkelaakan gaskesadtedh guktie mubpieh guarkoeh njaalmeldh jïh tjaaleldh sjangerinie mah leah barkoen bïjre
- sjiehteles faageterminologijem nuhtjedh juktie faageles teemah jïh barkoeprosessh jïjtsh ööhpehtimmieprogrammeste tjïelkestidh, åehpiedehtedh jïh dokumenteeredh
- faagelidteratuvresne jïjtsh barkoefaageles suerkeste vaaksjoehtidh juktie gaavnedh, vuarjasjidh jïh kombineeredh sjiehteles bïevnesh
- vierhkievierhtieh jïh buektemehammoeh kreatijvelaakan kombineeredh jïjtse teekstesjugniedimmesne
- jïjtsh teeksth vuarjasjidh jïh bueriedidh faageles kriteriji mietie, bïevnesi mietie mubijste jïh daajroen mietie gïelen jïh teeksten bïjre
- teeksth tjïelke struktuvrine jïh teksteviedtieminie tjaeledh jïh vihkeles njoelkedassh baakoesojjehtæmman, reaktatjaeliemasse jïh væhtabïejemasse haalvedh
- sjïere væhtah nöörjengïelesne jïh aktene jallh jieniebinie saemien gïeline viertiestidh, jïh åehpiedehtedh guktie gïeleldh tjåanghkoeh maehtieh gïelejarkelimmiem sjugniedidh
Jaabnan vuarjasjimmie
Jaabnan vuarjasjimmie edtja viehkiehtidh lïeremem eevtjedh jïh maahtoem faagesne evtiedidh. Learohkh maahtoem faagesne nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline Jåa2 barkoefaageles ööhpehtimmieprogrammesne vuesiehtieh jïh evtiedieh gosse teeksth nöörjen jïh saemien lidteratuvreste luhkieh jïh dej bijjeli ussjededtieh. Learohkh aaj maahtoem vuesiehtieh jïh evtiedieh gosse tjyölkehke soptsestieh jïh guktie mubpieh guarkoeh, viehkine faagegïeleste, jïh gosse faageles teemah goerehtieh laejhtehks åtnojne gaaltijijstie jïh dam åehpiedehtieh njaalmeldh jïh tjaaleldh teekstine, struktuvrine jïh ektiedimmine. Learohkh aaj maahtoem vuesiehtieh jïh evtiedieh gosse daajroem gïelen bïjre goh systeeme nuhtjieh gïelh goerehtidh jïh viertiestidh, jïh gosse laejhtehkslaakan ussjededtieh jïjtsh jïh mubpiej njaalmeldh jïh tjaaleldh teeksti bijjeli.
Lohkehtæjja edtja sjïehteladtedh guktie learohkh leah meatan jïh lïeremelastose skreejrehtidh viehkine learohkh åadtjoeh barkedh juktie vueptiestidh jïh goerehtidh dovne oktegh jïh mubpiejgujmie ektine. Lohkehtæjja jïh learohkh edtjieh dialogesne årrodh learohki evtiedimmien bïjre faagesne nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline. Learohkh edtjieh nuepiem åadtjodh pryövedh. Dan maahtoen mietie maam learohkh vuesiehtieh, edtjieh nuepiem åadtjodh baakoeh bïejedh dïsse maam dååjroeh sijjieh buektiehtieh, jïh jïjtsh faageles evtiedimmien bijjelen ussjedadtedh. Lohkehtæjja edtja dan guhkiebasse lïeremen bïjre bïhkedidh jïh lïerehtimmiem sjïehteladtedh guktie learohkh maehtieh bïhkedassem nuhtjedh sijjen njaalmeldh jïh tjaaleldh tjiehpiesvoeth faagesne guhkiebasse evtiedidh.
Galhkuvevuarjasjimmie
Galhkuvekarakteere edtja dam tjåenghkies maahtoem vuesiehtidh maam learohke faagesne nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline åtna gosse lïerehtimmiem galhkoe Jåa2 barkoefaageles ööhpehtimmieprogrammen mænngan. Lohkehtæjja edtja soejkesjidh jïh sjïehteladtedh guktie learohkh åadtjoeh sijjen maahtoem joekehtslaakan vuesiehtidh, mesnie goerkese, ussjedadteme jïh laejhtehks ussjedimmie, ovmessie ektiedimmine. Lohkehtæjja edtja aktem karakteerem bïejedh faagese nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline Jåa2 barkoefaageles ööhpehtimmieprogrammen mænngan, gusnie njaalmeldh jïh tjaaleldh maahtoe seamma stoerre leavloem åadtjoeh. Karakteere edtja bïejesovvedh dan maahtoen mietie maam learohke lea vuesiehtamme gosse satne lea faageles sisvegem gaskesadteme njaalmeldh jïh vaeljehke åenebe jïh guhkebe tjaaleldh teekstine, ovmessie sjangerinie jïh ovmessie ulmide.