Histovrije, saemien (HIS02‑03)
Maahtoeulmieh jïh vuarjasjimmie
Maahtoeulmieh jåa2 mænngan
Lïerehtimmien ulmie lea learohke edtja maehtedh
- ussjedadtedh guktie åvtetje aejkie mijjem almetjinie hammode
- åvtetje aejkiem goerehtidh viehkine gyhtjelassh gihtjedh jïh ovmessie histovrijes materijellem veedtjedh, toelhkestidh jïh nuhtjedh juktie vaestiedassh gaavnedh
- ussjedadtedh man åvteste historihkerh åvtetje aejkiem boelhkide juekieh jïh vuarjasjidh guktie maehtebe åvtetje aejkiem boelhkide bïejedh ovmessie kriteriji mietie
- goerehtidh jïh ussjedadtedh guktie voenges sijjieh jïh abpe laante åvtetje aejkiem mujhtieh
- tjïelkestidh vihkeles jarkelimmieh guktie almetjh leah beapmoeh reebleme jïh eatnemen vierhtieh nuhtjeme, jïh ulmiem destie vuarjasjidh almetjidie jïh monnehke seabradahkese
- vihkeles demograafeles jarkelimmieh åehpiedehtedh jïh fåantoeh daejtie jarkelimmide vuarjasjidh jïh baajnehtimmieh dejstie almetjidie jïh seabradahkese
- tjïelkestidh guktie åesiestimmie jïh ekonomeles systeemh leah faamoetsiehkide jïh almetji jieledh baajnehtamme
- viertiestidh guktie demokratije antihkesne jïh demokratije mijjen tïjjen leah almetjidie joekehts nuepieh vadteme meatan årrodh demokratijesne
- evtiedimmievæhtah buerkiestidh bivteme- jïh sïjteseabradahkeste raastebïejemasse saemien dajvine jïh konsekvenside vuarjasjidh almetjedåehkide jïh unnebelåhkojde
- jarkelimmieh vuarjasjidh joekedimmesne jïh legitimeeremisnie faamoste gaskeaalteristie jïh dovne aareh orre tïjjen
- religijovnen ulmiem buerkiestidh seabradahke- jïh faamoetsiehkide gaskeaalteren raejeste dovne mijjen tïjjen jïh dan råållam vuarjasjih guktie almetjh jïjtjsh dam guarkoeh jïh almetji vuajnoe mubpide
Jaabnan vuarjasjimmie
Jaabnan vuarjasjimmie edtja viehkiehtidh lïeremem eevtjedh jïh maahtoem faagesne evtiedidh. Learohkh maahtoem histovrijisnie jåa2 evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse histovrijefaageles vuekieh nuhtjieh daajrojne ektine åvtetje aejkien bïjre jïh gosse gyhtjelassh gihtjieh, goerehtimmieh tjïrrehtieh jïh vaestiedassh gaevnieh. Learohkh aaj maahtoem histovrijefaagesne evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse ektiedimmieh vuejnieh åvtetje aejkien jïh åvtetje aejkien jïh daaletje tïjjen gaskem, jïh gosse ussjededtieh guktie konteekste mesnie almetjh jieliejin, dej ussjedimmievuekiem jïh dahkoeveeljemidie baajnehtin.
Lohkehtæjja edtja sjïehteladtedh guktie learohkh åadtjoeh meatan årrodh jïh lïeremelastose skreejrehtidh njaalmeldh, tjaaleldh jïh praktihkeles vuekiej tjïrrh maahtoem faagesne vejtiestidh jïh vuesiehtidh, jïh learoehkidie baajedh tjetskehke årrodh jïh eadtjohkelaakan daajroem ohtsedh. Learohkh edtjieh nuepiem åadtjodh pryövedh. Dan maahtoem mietie maam learohkh vuesiehtieh, edtjieh nuepiem åadtjodh baakoeh bïejedh dïsse maam dååjroeh sijjieh buektiehtieh, jïh jïjtsh faageles evtiedimmien bijjeli ussjedadtedh. Lohkehtæjja edtja bïhkedidh dan guhkiebasse lïeremen bïjre jïh lïerehtimmiem sjïehteladtedh guktie learohkh maehtieh bïhkedassem nuhtjedh sov maahtoem evtiedidh histovrijefaagesne.