RÅIE, sáme pládna (RLE02‑03)
Máhtudakulme ja árvustallam
Máhtudakulme 10. jahkedáse maŋŋela
Åhpadusá ulmme le oahppe galggá máhttet
- åtsådit ja åvddånbuktet risstalasjvuoda ja ietjá åssko- ja iellemvuojnnoárbbedábij guovdásj dåbddomerkajt ja gånnå væráldin da gávnnuji uddni
- åtsådit ja árvvaladdat gåktu risstalasjvuohta ja ietjá åsko li oassen histåvrålasj rievddadime prosessajs globála ja rijka dásen
- guoradallat ja åvddånbuktet iellemvuojno humanismav ja ietjá iehpeåskulasj iellemvuojnoj guovdásj idiejajt
- åtsådit ja åvddånbuktet åskulasj moattebelakvuodav ja åskulasj práksisijt sajájduvvam åsskosebrudagáj ålggolin
- tjielggit ja reflektierit ietjá iemeálmmugij åssko- ja iellemvuojnnoárbbedábij badjel
- adnet ja árvvaladdat fáhkabuojkuldagájt åskoj ja iellemvuojnoj ja sáme vuojŋŋalasj árbbedábij birra
- buohtastahttet ja lájttálisát árvustallat iesjguhtiklágásj máhttogáldojt åskoj ja iellemvuojnoj birra
- tjielggit risstalasjvuoda ja ietjá åskoj ja iellemvuojnoj iesjguhtiklágásj vuojnojt sjiervijda ja seksualitiehttaj ja reflektierit daj badjel
- åtsådit ja åvddånbuktet gåktu risstalasjvuoda ja ietjá åskoj ja iellemvuojnoj elementa båhti åvddån medijájn ja populerra kultuvran
- åtsådit etihkalasj idiejajt åskoj ja iellemvuojnoj árbbedábij guovdásj ulmutjijs
- åtsådit filosofijjahiståvrå guovdásj ulmutjij etihkalasj idiejajt ja adnet idiejajt árvvalattatjit ájggeguovddelis etihkalasj ássjij birra
- åtsådit iehtjádij perspektijvav ja giehtadallat ietjá vuojnojt ja dágástallamav
- reflektierit eksistensiella gatjálvisáj badjel ma guosski bajássjaddat ja viessot moattebelak ja globála sebrudagán
- identifisierit ja árvvaladdat etihkalasj tjuolmajt ma iesjguhtiklágásj guládallamvuogijda guosski
- identifisierit ja árvvaladdat guoskavasj etihkalasj tjuolmajt ma guosski almasjriektájda, iemeálmmugij riektájda, guoddelisvuohtaj ja hæjosvuohtaj
Åhpadattijn árvustallam
Åhpadattijn árvustallam galggá viehkken åvdedit oahppamav ja fáhkamáhtudagáv åvddånahttet. Oahppe vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv RÅIE:n 8., 9. ja 10. dásen gå guoradalli ja dádjadi åskojt ja iellemvuojnojt ja reflektieriji eksistensiella ja etihkalasj ássjij badjel. Oahppe vuosedi ja åvddånahtti aj máhtudagáv gå adni máhtojt åskoj, iellemvuojnoj ja etihka birra oahpes ja amás aktijvuodajn. Duodden vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv gå adni gáldojt lájttálisát, tjielggiji iesjguhtiklágásj vuojnojt ja reflektieriji gatjálvisáj badjel maj badjel la edna rijddo. Maŋutjissaj vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv gå adni ja árvvaladdi fágalasj buojkuldagájt. Åhpadiddje galggá dilev láhtjet oahppijoassálasstemij ja arvusmahttet oahppammiellaj ja barggat RÅIE:jn njálmálasj, tjálalasj, praktihkalasj ja digitála barggamvuogij. Åhpadiddje ja oahppe galggi ságastallat oahppij åvddånime birra RÅIE:n. Oahppe galggi bessat gæhttjaladdat. Dajna máhtudagájn mav oahppe vuosedi, galggi bessat moalgget majt ietjasa mielas bukti, ja ietjas fágalasj åvddånime badjel reflektierit. Åhpadiddje galggá bagádallat ienep oahppama gáktuj ja åhpadimev hiebadit navti váj oahppe bessi bagádallamij milta vijdedit ietjasa máhtudagáv ja dádjadusáv risstalasjvuoda, ietjá åskoj, iellemvuojnoj, etihka ja filosofijja birra.
Loahppaárvustallam
Åbbålasjkarakterra galggá gåvvidit oahppe åbbålasj máhtudagáv RÅIE:n gå ålli 10. dáse åhpadimev. Åhpadiddje galggá plánit ja dilev láhtjet váj oahppe bessi vuosedit ietjasa máhtudagáv målsudahkes vuogij majda gulluji refleksjåvnnå ja lájttális ájádallam iesjgeŋga dilijn. Åhpadiddje galggá biedjat karakterav RÅIE:n máhtudagá milta mav oahppe la vuosedam gå la máhtojt ja tjehpudagájt aktan adnám.