Oahppopládnatæksta l ådåsmahteduvvam duv válljimijn

Ieŋŋilsa (ENG01‑04)
Guovdásj elementa

Dat oahppopládna ij desti guoska

Jo1 SF

Guládallam

Guládallam merkaj vuojnov duodjuhit gielajn ja gielajn rijbbat formála ja iehpeformála aktijvuodajn. Oahppe galggi adnuj válldet hiebalasj stratesjijjajt guládalátjit njálmálattjat ja tjálalattjat iesjguhtiklágásj aktijvuodajn ja gå iesjguhtiklágásj medijájt ja gáldojt adni. Oahppe galggi bessat vásedit, adnet ja åtsådit gielav juo álgo rájes. Åhpadus galggá dilev láhtjet váj oahppe bessi dájdojdisá adnet ja aktan barggat almma ja praktihkalasj aktijvuodajn.

Tjanáduvvam máhtudakulme – jo1 SF

  • adnet hiebalgis stratesjijjajt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja guládallamin
  • adnet hiebalgis digitála ressursajt ja ietjá viehkkenævojt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja aktisasjbargon
  • adnet jiednadime minsstarijt guládallamin
  • gulldalit, dádjadit ja adnet akademijjalasj gielav gå barggi ietjas njálmálasj ja tjálalasj tevstaj
  • ságastit dárkkelit ja moatte láhkáj avtatrajes ja tjielggasit, idiomáhtalasj moallánagáj ja moattebelak gárgadisstruktuvraj ma li hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj
  • tjielggit iehtjádij argumentierimav ja adnet ja tjuovvolit iehtjádij oajvvadusájt gå ságasti ja dágástalli duon dán birra
  • adnet iesjguhtiklágásj gáldojt lájttális, ulmmelasj ja dárkkelis láhkáj
  • tjállet formála ja iehpeformála tevstajt, aj aktiduvvam, struktuvrajn ja tjielgasvuodajn. Tevsta galggi gåvvidit, subtsastit ja reflektierit hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj
  • gåvvidit guovdásj sivájt manen ieŋŋils la åvddånam væráltgiellan
  • åtsådit ieŋŋils værálda moattebelakvuodav ja sebrudagá vidjurijt ájgij tjadá ja reflektierit daj badjel
  • dágástallat ieŋŋils kultuvralasj moalgedimvuogij hámev, sisanov ja vájkkudimnævojt iesjguhtiklágásj medijájn, masi gulluji musihkka, filma ja spela, ja reflektierit daj badjel

Giellaoahppam

Giellaoahppam merkaj gielladiedulasjvuodav åvddånahttet ja máhtov ieŋŋilsa birra vuogádahkan ja máhttet giellaoahppamstratesjijjajt adnet. Máhtto gåktu giellajiena, báhkoboanndudahka ja báhko- ja gárgadisstruktuvra ja tækstastruktuvra aneduvvi vaddi oahppijda válljimijt ja vejulasjvuodajt guládalátjit ja aktan barggat. Giellaoahppam merkaj vuojnnet aktijvuodajt ieŋŋilsa ja ietjá gielaj gaskan majt oahppe bukti, ja dádjadit gåktu ieŋŋils la dagáduvvam.

Tjanáduvvam máhtudakulme – jo1 SF

  • adnet hiebalgis stratesjijjajt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja guládallamin
  • adnet hiebalgis digitála ressursajt ja ietjá viehkkenævojt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja aktisasjbargon
  • adnet jiednadime minsstarijt guládallamin
  • ságastit dárkkelit ja moatte láhkáj avtatrajes ja tjielggasit, idiomáhtalasj moallánagáj ja moattebelak gárgadisstruktuvraj ma li hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj
  • adnet máhtov ieŋŋilsa ja ietjá gielaj muodugasjvuoda birra ietjas giellaåmastimen
  • adnet máhtov grammatihka ja tækstastruktuvraj birra gå barggá ietjas njálmálasj ja tjálalasj tevstaj
  • låhkåt ja dágástallat iesjguhtiklágásj tevstaj sisano ja vájkkudimnævoj birra, aktan tevsta majt iesj la válljim
  • tjállet formála ja iehpeformála tevstajt, aj aktiduvvam, struktuvrajn ja tjielgasvuodajn. Tevsta galggi gåvvidit, subtsastit ja reflektierit hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj
  • árvustallat ja giehtadallat ietjas tevstajt fágalasj ævtoj ja giellamáhto milta
  • dágástallat ieŋŋils kultuvralasj moalgedimvuogij hámev, sisanov ja vájkkudimnævojt iesjguhtiklágásj medijájn, masi gulluji musihkka, filma ja spela, ja reflektierit daj badjel

Ieŋŋils tevstajda oahpásmuvvat

Giellaoahppam dáhpáduvvá gå ieŋŋils tevstajda oahpásmuvvá. Tækstabuojkuldahka aneduvvá vijdes merkadusán: njálmálasj ja tjálalasj, prienntidum ja digitála, gráffalasj ja dájdalasj, formála ja iehpeformála, tjáppagirjálasj ja ássjetevsta, dálásj ja åvdep ájge. Tevstajn máhtti liehket tjála, gåvå, tjuorggusa, gráfa, tálla ja ietjá åvddånbuktemvuoge ma li aktiduvvam sisanov dættodittjat ja gaskostittjat. Gå barggá ieŋŋils tevstaj, de dat oahppijda vaddá máhtov ja vásádusájt gielalasj ja kultuvralasj moattebelakvuodas, ja aj dádjadusáv iemeálmmugij iellemvuogijs, ájádallamvuogijs ja árbbedábijs. Gå reflektieri duon dán ieŋŋils tevsta badjel ja dålkku ja lájttálisát árvustallá dajt, de galggi oahppe åmastit gielav ja máhtov kultuvra ja sebrudagá birra. Návti oahppe åvddånahtti máhtudagáv kultuvraj rastá vaj máhtti vieledit iesjguhtiklágásj iellemvuogijt, ájádallamvuogijt ja guládallamhámijt. Oahppe galggi oadtjot vuodov vuojnátjit ietjas ja iehtjádij identitiehtav moattegielak ja moattekultuvralasj aktijvuodan.

Tjanáduvvam máhtudakulme – jo1 SF

  • låhkåt ja dágástallat iesjguhtiklágásj tevstaj sisano ja vájkkudimnævoj birra, aktan tevsta majt iesj la válljim
  • låhkåt, analysierit ja dålkkut ieŋŋils tjáppagirjálasjvuodav
  • låhkåt ja buohtastahttet duov dáv ássjepruvssátevstajt sæmmi tiemá birra måttijn gáldojn ja lájttálisát árvustallat makta máhttá gáldojda luohtedit
  • adnet iesjguhtiklágásj gáldojt lájttális, ulmmelasj ja dárkkelis láhkáj
  • gåvvidit guovdásj sivájt manen ieŋŋils la åvddånam væráltgiellan
  • åtsådit ieŋŋils værálda moattebelakvuodav ja sebrudagá vidjurijt ájgij tjadá ja reflektierit daj badjel
  • dágástallat ieŋŋils kultuvralasj moalgedimvuogij hámev, sisanov ja vájkkudimnævojt iesjguhtiklágásj medijájn, masi gulluji musihkka, filma ja spela, ja reflektierit daj badjel