Eaŋgalsgiela (ENG01‑04)
Guovddášelemeanttat

Dát oahppoplána ii šat gusto

Jo1 studerenráhkkanahtti oahppoprográmma

Gulahallan

Gulahallan mearkkaša duddjot oaivila gielain ja máhttit geavahit giela formálalaš ja eahpeformálalaš

oktavuođain. Oahppit galget geavahit heivvolaš strategiijaid gulahallat njálmmálaččat ja čálalaččat

iešguđetlágan oktavuođain ja go geavahit iešguđetlágan mediaid ja gálduid. Oahppit galget beassat vásihit,

geavahit ja suokkardit giela álggu rájes jo. Oahpahus galgá láhčit dili nu, ahte oahppit besset geavahit

dáidduideaset ja ovttasdoaibmat autenttalaš ja praktihkalaš dilálašvuođain.

Laktaseaddji gealbomihttomearit – jo1 studerenráhkkanahtti oahppoprográmma

  • geavahit heivvolaš strategiijaid giellaoahpahallamis, teakstačállimis ja gulahallamis
  • geavahit heivvolaš digitála resurssaid ja eará veahkkeneavvuid giellaoahpahallamis, teakstačállimis ja ovttasdoaibmamis
  • geavahit jietnadeami minstariid gulahallamis
  • guldalit, áddet ja geavahit akademalaš giela go barget iežas njálmmálaš ja čálalaš teavsttaiguin
  • ovdanbuktit iežas máŋggabeallásaččat ja dárkilit njuovžilvuođain ja čielggasvuođain, idiomáhtalaš dajahusaiguin ja máŋggabealat cealkkastruktuvrraiguin mat leat heivehuvvon ulbmilii, vuostáiváldái ja oktavuhtii
  • čilget earáid ákkastallama ja geavahit ja čuovvolit earáid árvalusaid ságastallamiin ja digaštallamiin iešguđetlágan fáttáid birra
  • geavahit iešguđetlágan gálduid kritihkalaš, ulbmillaš ja dárkilasti láhkai
  • čállit iešguđetlágan formálalaš ja eahpeformálalaš teavsttaid, maiddái ovttastuvvon, struktuvrrain ja čielggasvuođain mat válddahit, muitalit ja reflekterejit heivehuvvon ulbmilii, vuostáiváldái ja oktavuhtii
  • válddahit guovddáš osiid eaŋgalsgiela ovdáneamis máilmmigiellan
  • suokkardit eaŋgalsgiel máilmmi girjáivuođa ja servodatbeliid historjjálaš oktavuođain ja reflekteret daid birra
  • digaštallat eaŋgalsgiel kultuvrralaš ovdanbuktinvugiid hámi, sisdoalu ja váikkuhangaskaomiid iešguđetlágan mediain, maiddái musihkas, filmmas ja spealuin, ja reflekteret daid birra

Giellaoahpahallan

Giellaoahpahallan mearkkaša ovdánahttit gielladihtomielalašvuođa ja máhtu eaŋgalsgiela birra vuogádahkan ja

máhttit geavahit giellaoahppanstrategiijaid. Máhttu das mo giellajienat, sátneriggodat ja sátne- ja

cealkkastruktuvrrat ja teakstastruktuvrrat geavahuvvojit addet ohppiide válljenmuniid ja vejolašvuođaid

gulahallat ja ovttasdoaibmat. Giellaoahpahallan mearkkaša oaidnit oktavuođaid gaskal eaŋgalsgiela ja eará

gielaid mat oahppit máhttet, ja áddet mo eaŋgalsgiella lea huksejuvvon.

Laktaseaddji gealbomihttomearit – jo1 studerenráhkkanahtti oahppoprográmma

  • geavahit heivvolaš strategiijaid giellaoahpahallamis, teakstačállimis ja gulahallamis
  • geavahit heivvolaš digitála resurssaid ja eará veahkkeneavvuid giellaoahpahallamis, teakstačállimis ja ovttasdoaibmamis
  • geavahit jietnadeami minstariid gulahallamis
  • ovdanbuktit iežas máŋggabeallásaččat ja dárkilit njuovžilvuođain ja čielggasvuođain, idiomáhtalaš dajahusaiguin ja máŋggabealat cealkkastruktuvrraiguin mat leat heivehuvvon ulbmilii, vuostáiváldái ja oktavuhtii
  • geavahit máhtu oktavuođaid birra gaskal eaŋgalsgiela ja eará gielaid maid oahppi dovdá iežas giellaoahpahallamis
  • geavahit máhtu grammatihka ja teakstastruktuvrraid birra go bargá iežas njálmmálaš ja čálalaš teavsttaiguin
  • lohkat ja digaštallat iešguđetlágan teavsttaid sisdoalu ja váikkuhangaskaomiid, maiddái iešválljen teavsttaid, ja reflekteret daid birra
  • čállit iešguđetlágan formálalaš ja eahpeformálalaš teavsttaid, maiddái ovttastuvvon, struktuvrrain ja čielggasvuođain mat válddahit, muitalit ja reflekterejit heivehuvvon ulbmilii, vuostáiváldái ja oktavuhtii
  • árvvoštallat ja gieđahallat iežas teavsttaid fágalaš eavttuid ja giellamáhtu vuođul
  • digaštallat eaŋgalsgiel kultuvrralaš ovdanbuktinvugiid hámi, sisdoalu ja váikkuhangaskaomiid iešguđetlágan mediain, maiddái musihkas, filmmas ja spealuin, ja reflekteret daid birra

Deaivvadeapmi eaŋgalsgiel teavsttaiguin

Giellaoahpahallan dáhpáhuvvá go deaivvada eaŋgalsgiel teavsttaiguin. Teakstadoaba geavahuvvo viiddes

mearkkašumis: njálmmálaš ja čálalaš, deaddiluvvon ja digitála, gráfalaš ja dáiddalaš, formálalaš ja

eahpeformálalaš, čáppagirjjálaš ja áššeteavsttat, dálááiggis ja vássánáiggis. Teavsttain sáhttet leat čála, govat,

tevnnegat, gráfat, logut ja eará ovdanbuktinvuogit mat leat ovttastuvvon deattuhit ja gaskkustit sisdoalu. Go

bargá eaŋgalsgiel teavsttaiguin, de lea dat addimin ohppiide máhtu ja vásáhusaid gielalaš ja kultuvrralaš

girjáivuođas, ja maiddái áddejumi eamiálbmogiid eallinvuohkái, jurddašanvuohkái ja árbevieruide. Go reflektere

iešguđetlágan eaŋgalsgiel teavsttaid birra ja dulko ja kritihkalaččat árvvoštallá daid, de galget oahppit háhkat

giela ja máhtu kultuvrra ja servodaga birra. Oahppit ovdánahttet ná kultuvrraidgaskasaš gelbbolašvuođa vai

sáhttet vuhtiiváldit iešguđetlágan eallinvugiid, jurddašanvugiid ja gulahallanmálliid. Oahppit galget oažžut vuođu

oaidnit iežas ja earáid identitehta máŋggagielat ja máŋggakultuvrralaš oktavuođas.

Laktaseaddji gealbomihttomearit – jo1 studerenráhkkanahtti oahppoprográmma

  • lohkat ja digaštallat iešguđetlágan teavsttaid sisdoalu ja váikkuhangaskaomiid, maiddái iešválljen teavsttaid, ja reflekteret daid birra
  • lohkat, analyseret ja dulkot eaŋgalsgiel čáppagirjjálašvuođa
  • lohkat ja buohtastahttit iešguđetlágan áššeprosateavsttaid seamma fáttá birra iešguđetlágan gálduin ja kritihkalaččat árvvoštallat man luohtehahttit gáldut leat
  • geavahit iešguđetlágan gálduid kritihkalaš, ulbmillaš ja dárkilasti láhkai
  • válddahit guovddáš osiid eaŋgalsgiela ovdáneamis máilmmigiellan
  • suokkardit eaŋgalsgiel máilmmi girjáivuođa ja servodatbeliid historjjálaš oktavuođain ja reflekteret daid birra
  • digaštallat eaŋgalsgiel kultuvrralaš ovdanbuktinvugiid hámi, sisdoalu ja váikkuhangaskaomiid iešguđetlágan mediain, maiddái musihkas, filmmas ja spealuin, ja reflekteret daid birra