Ieŋŋilsa (ENG01‑04)
Máhtudakulme ja árvustallam

Dat oahppopládna ij desti guoska

Aktijvuoda buojkulvisá

Tjielggidus

Máhtudakulme Jo1 viddnofágalasj oahppoprográmma maŋŋela

Åhpadusá ulmme le oahppe galggá máhttet

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     hiebalgis stratesjijjajt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja guládallamin

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     hiebalgis digitála ressursajt ja ietjá viehkkenævojt giellaåmastimen, tækstatjállemin ja aktisasjbargon

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     jiednadime minsstarijt guládallamin

  • Gulldalit merkaj ájttsat, dádjadit ja tjadnat juojddá juosik mij åvddånbuvteduvvá auditijva, visuála jali taktijla njálmálasj guládallamin, juogu de njuolgga guládallamin jali digitála medijáj baktu.

    ,

    Dádjadit le árvvedit mav juojddá merkaj, mij javladuvvá jali gåktu dan vijor le. Dádjadusáv máhttá vuosedit gå tjielggi, máhttelisvuodajt árvvaladdá, vuogijt buohtastahttá jali kvalitiehtav árvustallá.

     ja

    Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     fáhkaterminologijjav njálmálattjat ja tjálalattjat bargon
  • ságastit dárkkelit ja moatte láhkáj avtatrajes ja tjielggasit, idiomáhtalasj moallánagáj ja moattebelak gárgadisstruktuvraj ma li hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj
  • tjielggit iehtjádij argumentierimav ja

    Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     ja tjuovvolit iehtjádij oajvvadusájt gå ságas ja dágástallá virge vidjurij birra

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     máhtov ieŋŋilsa ja ietjá gielaj muodugasjvuoda birra ietjas giellaåmastimen

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     máhtov grammatihka ja tækstastruktuvraj birra gå barggá ietjas njálmálasj ja tjálalasj tevstaj
  • låhkåt ja dágástallat iesjguhtiklágásj tevstaj sisano ja vájkkudimnævoj birra, aktan tevsta majt iesj la válljim
  • låhkåt ja tjoahkkájgiesset ieŋŋils dokumentasjåvnå fágalasj sisanov
  • låhkåt ja

    Buohtastahttet le guoradallat avtalágásjvuodajt ja sieradusájt guovte jali moatte vidjurij gaskan.

     duov dáv ássjepruvssátevstajt sæmmi tiemá birra måttijn gáldojn ja lájttálisát

    Árvustallat le árvvaladdat iesjgeŋgalágásj bielij birra ássjes jali vuojnos. Máhttá aj merkahit kvalitiehtav buktagis jali prosessas árvvaladdat. Árvustallam álu vaddá mærrádusáv jali konklusjåvnåv.

     makta máhttá gáldojda luohtedit

  • Adnet le gå juojddáv ávkástalá jali juojddáv dagá ájggomusáv jåvsåtjit. Adnet le vargga sæmmi gå ávkástallat, sæmmi gå adnuj válldet duola dagu barggovuogev jali vædtsagav.

     iesjguhtiklágásj gáldojt lájttális, ulmmelasj ja dárkkelis láhkáj
  • tjállet tevstajt virge vidjurij birra struktuvrajn ja tjielgasvuodajn ma gåvvidi ja duodasti ietjas bargov hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj

  • Árvustallat le árvvaladdat iesjgeŋgalágásj bielij birra ássjes jali vuojnos. Máhttá aj merkahit kvalitiehtav buktagis jali prosessas árvvaladdat. Árvustallam álu vaddá mærrádusáv jali konklusjåvnåv.

     ja giehtadallat ietjas tevstajt fágalasj ævtoj ja giellamáhto milta

  • Gåvvidit le tjielggit jali buojkuldahttet vásádusáv, dilev, barggoprosessav jali fágalasj ássjev. Gåvvidit máhttá aj merkahit guoskavasj fáhkamoallánagájt adnet systematiseritjit máhtudagáv ássje birra.

     guovdásj sivájt manen ieŋŋils la åvddånam barggogiellan

  • Åtsådit merkaj vásedit ja gæhttjaladdat ja máhttá diehtemvájnov ja oavdduhimev vaddet. Åtsådit máhttá merkahit ájttsat, åhtsåt, ielvvet, váksjot ja guoradallat. Muhttijn merkaj iesjgeŋgalágásj bielijt ássjes guoradallat rabás ja lájttális árvvaladdama baktu. Åtsådit máhttá aj merkahit barggovuogijt, buktagijt jali vædtsagijt gæhttjalit ja árvustallat.

     ieŋŋils værálda moattebelakvuodav ja sebrudagá vidjurijt ájgij tjadá ja

    Reflektierit le guoradallat ja usjudallat iesjgeŋgalágásj bielijt ietjas jali iehtjádij dagojn, guottoj ja ájádusájn. Máhttep aj reflektierit ássjij ja vidjurij, dåjmaj jali ietjama oahppama birra. Reflektierit merkaj gæhttjalit ietjas ájádusájt ja guottojt, ja nav åvddånahttet dádjadusáv.

     daj badjel
  • dágástallat ieŋŋils kultuvralasj moalgedimvuogij hámev, sisanov ja vájkkudimnævojt iesjguhtiklágásj medijájn, masi gulluji musihkka, filma ja spela, ja

    Reflektierit le guoradallat ja usjudallat iesjgeŋgalágásj bielijt ietjas jali iehtjádij dagojn, guottoj ja ájádusájn. Máhttep aj reflektierit ássjij ja vidjurij, dåjmaj jali ietjama oahppama birra. Reflektierit merkaj gæhttjalit ietjas ájádusájt ja guottojt, ja nav åvddånahttet dádjadusáv.

     daj badjel

Åhpadattijn árvustallam

Åhpadattijn árvustallam galggá viehkken åvdedit oahppamav ja fáhkamáhtudagáv åvddånahttet. Oahppe vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv ieŋŋilsin Jo1 viddnofágalasj oahppoprográmman gå guládalli ja aktan barggi dárkkelit ja tjielggasit njálmálattjat ja tjálalattjat, hiebaduvvam ulmmáj, vuosstájválldáj ja dilláj. Ja de vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv gå iesjguhtiklágásj tevstajt tjálli ja gå adni gáldojt kritihkalasj, ulmmelasj ja dárkkelis láhkáj. Åhpadiddje galggá dilev láhtjet oahppijoassálasstemij ja arvusmahttet oahppammiellaj iesjguhtiklágásj stratesjijjaj ja åhpadimressursaj baktu váj oahppij låhkåmtjehpudagájt ja njálmálasj ja tjálalasj tjehpudagájt åvddånahttá. Oahppe galggi vásedit jut gæhttjaladdat aktu ja iehtjádij siegen la oassen giela oahppamis. Åhpadiddje ja oahppe galggi ságastallat oahppij åvddånime birra ieŋŋilsin. Dajna máhtudagájn mav oahppe vuosedi, galggi bessat moalgget majt ietjasa mielas bukti, ja ietjas fágalasj åvddånime badjel reflektierit. Åhpadiddje galggá bagádallat ienep oahppama gáktuj ja åhpadimev hiebadit navti váj oahppe bessi adnet rádijt åvdedittjat låhkåmtjehpudagájt, tjállemtjehpudagájt ja njálmálasj ja digitála tjehpudagájt fágan.

Loahppaárvustallam

Åbbålasjkarakterra galggá gåvvidit oahppe åbbålasj máhtudagáv ieŋŋilsin gå ålli Jo1 viddnofágalasj oahppoprográmmav. Åhpadiddje galggá plánit ja dilev láhtjet váj oahppe bessi vuosedit ietjasa máhtudagáv målsudahkes vuogij majda gulluji dádjadibme, refleksjåvnnå ja lájttális ájádallam iesjgeŋga dilijn. Åhpadiddje galggá biedjat karakterav ieŋŋilsin oahppe vuoseduvvam máhtudagá milta fágan.