Ieŋŋilsa (ENG01‑04)
Máhtudakulme ja árvustallam
Máhtudakulme 2. jahkedáse maŋŋela
Åhpadusá ulmme le oahppe galggá máhttet
- adnet digitála ressursajt vásedittjat gielav almma giellamodellaj ja ságastallamguojmij baktu
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
Digitála tjehpudagá ieŋŋilsin la buktet adnet digitála medijájt ja ressursajt nannitjit giellaoahppamav, oahpástuvvat almma giellamodellajda ja ságastallamguojmijda ieŋŋilsij ja åttjudit ájggeguovddelis máhtov ieŋŋilsin. Dat merkaj lájttálisát reflektierit ieŋŋilsa digitála sajij gáktuj ja gå iehtjádij guládallá. Digitála tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá åtsådimes gielav gitta buktet iehtjádij siegen barggat, tevstajt tjállet ja åttjudit máhtov gå tjoahkki, åtsåt ja lájttálisát árvustallá diedojt duot dát ieŋŋils gáldos.
- gulldalit ja dåbddåp giellajienajt ja stávvalijt bágojn
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
- tjadnat giellajienajt bokstávajda ja stávvalminsstarijda ja biedjat bokstávvajienajt aktij báhkon
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
- gulldalit ja åtsådit ieŋŋils alfabiehtav ja jiednaminsstarijt stågadijn ja lávlodijn
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
Buktet låhkåt ieŋŋilsin la dádjadit iesjguhtiklágásj tevstaj sisanov páhppárin ja digitála hámen ja reflektierit daj badjel. Dássta låhkåmávvo ja giellaoahppam badján. Dat merkaj låhkåt ja gávnnat diedojt aktiduvvam tevstajn majna li gilppo javllamus ja adnet låhkåmstratesjijjajt dádjadittjat njuolgga ja tjiegadum diedojt. Låhkåmtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá eksperimentierimis giellajienaj, stávvalminsstarij ja stávvalij gitta låhkåt moattebelak ja komplæksa tevstajt avtatrajes ja dádjadusájn ja ienebut ja ienebut buktet iesjguhtiklágásj tevstaj badjel reflektierit ja árvustallat dajt lájttálisát.
- ájttsat dábálamos bágojt ja frásajt iesjguhtiklágásj tevstajn
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
Buktet låhkåt ieŋŋilsin la dádjadit iesjguhtiklágásj tevstaj sisanov páhppárin ja digitála hámen ja reflektierit daj badjel. Dássta låhkåmávvo ja giellaoahppam badján. Dat merkaj låhkåt ja gávnnat diedojt aktiduvvam tevstajn majna li gilppo javllamus ja adnet låhkåmstratesjijjajt dádjadittjat njuolgga ja tjiegadum diedojt. Låhkåmtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá eksperimentierimis giellajienaj, stávvalminsstarij ja stávvalij gitta låhkåt moattebelak ja komplæksa tevstajt avtatrajes ja dádjadusájn ja ienebut ja ienebut buktet iesjguhtiklágásj tevstaj badjel reflektierit ja árvustallat dajt lájttálisát.
- gatjádallat ja vásstedit álkkes gatjálvisájda, tjuovvot álkkes bagádusájt ja adnet nágin væhttsás moallánagájt
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
- oassálasstet hárjjidaládum dialåvgåjda ja spontána ságastallamijda ietjas dárboj ja dåbdoj, árggabiejviellema ja berustimij birra
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
- ájttsat bágojt ma li aktisattja ieŋŋilsij ja ietjá gielajda majt oahppe dåbddå
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
Buktet låhkåt ieŋŋilsin la dádjadit iesjguhtiklágásj tevstaj sisanov páhppárin ja digitála hámen ja reflektierit daj badjel. Dássta låhkåmávvo ja giellaoahppam badján. Dat merkaj låhkåt ja gávnnat diedojt aktiduvvam tevstajn majna li gilppo javllamus ja adnet låhkåmstratesjijjajt dádjadittjat njuolgga ja tjiegadum diedojt. Låhkåmtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá eksperimentierimis giellajienaj, stávvalminsstarij ja stávvalij gitta låhkåt moattebelak ja komplæksa tevstajt avtatrajes ja dádjadusájn ja ienebut ja ienebut buktet iesjguhtiklágásj tevstaj badjel reflektierit ja árvustallat dajt lájttálisát.
- gulldalit, låhkåt ja ságastallat álkkes tevstaj sisano birra aktan gåvvågirjij
Njálmálasj tjehpudagá ieŋŋilsin la vuojnov duodjuhit gulldalime, sáhkadallama ja ságastallama baktu. Le sáhka vijddásabbo gaskostit diedojt, hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt. Njálmálasj tjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin la maŋenagi dárkkelap njálmálasj gielav ságastit ja giehttot duon dán tiemá birra, formála ja iehpeformála aktijvuodajn iesjguhtiklágásj vuosstájválldijda gejna li moatte lágásj gielalasj duogátja.
Buktet låhkåt ieŋŋilsin la dádjadit iesjguhtiklágásj tevstaj sisanov páhppárin ja digitála hámen ja reflektierit daj badjel. Dássta låhkåmávvo ja giellaoahppam badján. Dat merkaj låhkåt ja gávnnat diedojt aktiduvvam tevstajn majna li gilppo javllamus ja adnet låhkåmstratesjijjajt dádjadittjat njuolgga ja tjiegadum diedojt. Låhkåmtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá eksperimentierimis giellajienaj, stávvalminsstarij ja stávvalij gitta låhkåt moattebelak ja komplæksa tevstajt avtatrajes ja dádjadusájn ja ienebut ja ienebut buktet iesjguhtiklágásj tevstaj badjel reflektierit ja árvustallat dajt lájttálisát.
- låhkåt ja eksperimentierit tjálatjit oahpes bágojt, frásajt ja álkkes gárgadisájt
Buktet tjállet ieŋŋilsin la buktet idiejajt ja vuojnoj åvddånbuktet dádjadahtte ja ulmmelasj láhkáj iesjguhtiklágásj tevstajn, páhppárin ja digitála hámen. Buktet tjállet merkaj plánit, hábbmit ja giehtadallat tevstajt ma subtsasti, ja hiebadit gielav ulmmáj, vuosstájválldáj ja aktijvuohtaj ja válljit hiebalasj stratesjijjajt tjállema hárráj. Tjállemtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá oahppamis ájnegis bágojt gitta tjállet duov dáv tjanádum tevstajt ma vuojnojt ja máhtov gaskosti. Dat aj merkaj iesjguhtiklágásj gáldojt adnet lájttális ja dárkkelis láhkáj.
Buktet låhkåt ieŋŋilsin la dádjadit iesjguhtiklágásj tevstaj sisanov páhppárin ja digitála hámen ja reflektierit daj badjel. Dássta låhkåmávvo ja giellaoahppam badján. Dat merkaj låhkåt ja gávnnat diedojt aktiduvvam tevstajn majna li gilppo javllamus ja adnet låhkåmstratesjijjajt dádjadittjat njuolgga ja tjiegadum diedojt. Låhkåmtjehpudagáj åvddånibme ieŋŋilsin vuolggá eksperimentierimis giellajienaj, stávvalminsstarij ja stávvalij gitta låhkåt moattebelak ja komplæksa tevstajt avtatrajes ja dádjadusájn ja ienebut ja ienebut buktet iesjguhtiklágásj tevstaj badjel reflektierit ja árvustallat dajt lájttálisát.
- åmastit bágojt ja kultuvralasj máhtov ieŋŋils mánájgirjálasjvuoda ja mánájkultuvra baktu
Dán máhtudakulmen ihkap sjatta barggat avtajn jali moatte vuodulasj tjehpudagáj. Åhpadibme fágan åbbålattjat galggá gåbttjåt vuodulasj tjehpudagájt dagu li "Fága birra" oasen gåvviduvvam.
Åhpadattijn árvustallam
Åhpadattijn árvustallam galggá viehkken åvdedit oahppamav ja fáhkamáhtudagáv åvddånahttet. Oahppe vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv ieŋŋilsin 1. ja 2. jahkedásen gå åtsådi ja adni gielav gulldalimen, ståhkamin ja ságastallamijn. Sij vuosedi ja åvddånahtti aj máhtudagáv gå ieŋŋilsav dádjadi ja gå iehtjáda sijá ieŋŋilsav dádjadi. Åhpadiddje galggá dilev láhtjet oahppijoassálasstemij ja arvusmahttet oahppammiellaj iesjguhtiklágásj stratesjijjaj ja åhpadimressursaj baktu váj oahppij låhkåmtjehpudagájt ja njálmálasj ja tjálalasj tjehpudagájt åvddånahttá. Åhpadiddje galggá dibddet oahppijt liehket dåjmalattja, ståhkat, åtsådit ja adnet ietjasa dåbdudagájt gå gielav moatte láhkáj oahppi. Oahppe galggi vásedit jut gæhttjaladdat aktu ja iehtjádij siegen la oassen giela oahppamis. Åhpadiddje ja oahppe galggi ságastallat oahppij åvddånime birra ieŋŋilsin. Dajna máhtudagájn mav oahppe vuosedi, galggi bessat moalgget majt ietjasij mielas bukti, ja majt buorebut nahki gå åvddåla. Åhpadiddje galggá bagádallat ienep oahppama gáktuj ja åhpadimev hiebadit navti váj oahppe bessi bagádallamij milta vijdedit ietjasa máhtudagáv ieŋŋilsav dádjadit ja jut iehtjáda sijá ieŋŋilsav dádjadi, njálmálattjat ja tjálalattjat.