Sámegiella vuosttašgiellan oahppoplána (SFS1-04)

Gelbbolašvuođamihttomearit 7. jahkeceahki maŋŋel

Njálmmálaš gulahallan

Mål for opplæringen er at eleven skal kunne

• guldalit ja ain viidáseappot ovdánahttit earáid mearkkašumiid olis ja earuhit oaiviliid ja duohtadieđuid
• albmanahttit ja ákkastallat iežas oaiviliid ja respekteret earáid oaiviliid
• doaibmat iešguđetlágan giellarollain drámá-doaimmaid, jitnosit lohkama ja ovdanbuktimiid bokte
• geavahit musihkalaš albmanahttinvugiid ja govaid ovdanbuktimiin ja ovdandivvumiin
• albmanahttit girjás sátneriggodagain kommunikašuvdnadilálašvuhtii heivehuvvon
• ovdandivvut fágaáššiid ulbmilii ja guldaleaddjái heivehuvvon vugiin digitála reaidduiguin ja daid haga
• árvvoštallat earáid njálmmálaš ovdanbuktimiid fágalaš eavttuid vuođul

Čálalaš gulahallan

Mål for opplæringen er at eleven skal kunne

• lohkat máŋggalágan teavsttaid iešguđet šáŋŋeriin ja reflekteret teavstta sisdoalu ja hámi
• refereret, čoahkkáigeassit ja reflekteret teavstta váldomomeanttaid
• ipmirdit ja dulkot dieđuid máŋgga ovdanbuktinvuogis ovttastuvvon teavsttas
• hálddašit grammatihka guovddáš njuolggadusaid ja ortografiija ja čállit teavsttaid main variere cealkkahuksehusa ja ulbmillaččat geavaha čállinmearkkaid
• čállit oktiičadnon vugiin persovnnalaš ja doaibmi giehtačállagiin, ja geavahit tastatuvrra doaibmi vugiin
• čállit teavsttaid main temá boahtá čielgasit ovdan ja dahkat oktavuođa cealkagiid ja teakstaosiid gaskka
• čállit muitaleaddji, válddaheaddji, reflekterejeaddji ja ákkastalli teavsttaid ovdamearkateavsttaid ja eará gálduid minstara mielde, ja heivehit iežas teavsttaid ulbmilii ja vuostáiváldái
• fágalaš eavttuid vuođul addit responssa earáid teavsttaide ja divodit iežas teavsttaid earáid responssa vuođul
• jorgalit álkis teavsttaid dárogielas sámegillii
• geavahit digitála gálduid ja reaidduid ráhkadit ovttastuvvon teavsttaid main leat hyperčujuhusat ja máŋggalágan estehtalaš váikkuhangaskaoamit
• válljet ja árvvoštallat dieđuid girjerádjosis ja digitála diehtogálduin

Giella, kultuvra ja girjjálašvuohta

Mål for opplæringen er at eleven skal kunne

• buktit ovdamearkkaid njálmmálaš ja čálalaš giela ovttaláganvuođain ja erohusain
• sojahit substantiivvaid ovttaid- ja máŋggaidlogus
• sojahit vearbbaid dálááiggis ja preterihtas ja dovdat imperatiiva -, kondišunála ja potensiálahámiid dain sámegielain main dát gávdnojit
• geavahit dábáleamos suorggádusaid, goallossániid ja muhtin oamastangehčosiid, possessiiva suffivssaid
• dovdat refleksiiva ja resiprohka pronomeniid
• čađahit vuođđo cealkkaanaliissa cealkagiin gávdnat subjeavtta, verbála ja objeavtta ja čájehit movt teavsttat leat huksejuvvon grammatihkalaš doahpagiiguin ja teakstamáhtu bokte
• ságastallat sámegiela ja dárogiela vuođđo erohusaid birra ja movt majoritehtagielat váikkuhit sámegiela ja reflekteret iežas giellageavaheami
• digaštallat movt giella sáhttá albmanahttit ja dahkat miellaguottuid ovttaskas olbmuide ja olmmošjoavkkuide
• ipmirdit juoidá eará sámegillii
• ságastallat báikenamaid birra
• geavahit árbevirolaš bargguide čadnon sániid ja doahpagiid
• ságastallat diiddaid, sátneláskkuid ja nárrideami birra
• ovdandivvut iežas dulkomiid das mo olbmot, dat mii dáhpáhuvvá ja temá leat iešguđetlágan mánáid- ja nuoraidgirjjálašvuođas
• gáldogeavaheamis dovdat dahkkivuoigatvuođa njuolggadusaid
• geavahit iešguđetlágan digitála ja prentejuvvon sátnegirjjiid